Giethoorn

Giethoorn is een ‘waterdorp’ dat vanaf 2001 tot de gemeente Steenwijkerland behoort. Vanwege het unieke stelsel van dwarssloten, grachtjes en bruggetjes wordt de nederzetting ook wel ‘het Venetië van het Noorden’ genoemd. Veel oudere Nederlanders kennen Giethoorn dankzij de film ‘Fanfare’ (1958) van Bert Haanstra. Maar het dorp is ook een begrip bij toeristen, uit binnen- en buitenland. Behalve bij Europeanen staat Giethoorn op het netvlies van Chinese en Arabische bezoekers. Ze zien in het dorp een bevestiging van hun beeld van ‘het waterrijke Holland’.

Giethoorn is rond 1200 gesticht. Het gebied was toen nog woest en ledig. Naar verluidt brachten ‘flagellanten’ (geselbroeders oftewel monniken die zichzelf geselden) zo’n eeuw later de plek tot bloei, vooral nadat ze erachter kwamen dat gedroogde veenbagger goed gebruikt kon worden als brandstof. De oorspronkelijke bewoners staken echter ook al turf.

Door de grootschalige vervening van het gebied ontstonden vanaf de vijftiende eeuw in de omgeving van Giethoorn meren, zoals de Bovenwijde en Beulakerwijde. In de negentiende eeuw was Giethoorn welvarend. De bevolking was actief in het veen en in de landbouw, maar ook in de hooi- en rietteelt. Het dorp had zelfs zes scheepstimmerwerven voor de bouw van kleine schepen. Deze bootjes werden eerst gebruikt om de turf te vervoeren, maar later ook voor het transport van agrarische producten die de boeren in de omgeving leverden. Door de mechanisatie in de landbouw nam het aantal boerenbedrijven echter af, terwijl de toeristische sector belangrijker werd.

Tegenwoordig wordt het water in Giethoorn vooral voor recreatieve doeleinden ingezet. Typerend voor het dorp is dat de brandweer nog steeds een blusboot heeft en dat het vuilnis deels via het water wordt opgehaald. Om de natuur te ontzien, zijn veel boten uitgerust met een elektromotor. Zo is er geen overvloed aan lawaai en kan er geen olie in het water terechtkomen.